Zbrodnia Wołyńska, znana również jako Rzeź Wołyńska lub Ludobójstwo na Wołyniu, to seria masowych mordów na ludności polskiej, dokonanych przez ukraińskich nacjonalistów z UPA (Ukraińska Powstańcza Armia) oraz Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN-B) w latach 1943-1945. Główne wydarzenia miały miejsce na terenie Wołynia, Galicji Wschodniej (obecnie zachodnia Ukraina), a także w mniejszym stopniu na terenach Podola.
Dlaczego musimy walczyć o pamięć o Rzezi Wołyńskiej:
- Szacunek dla ofiar: Pamięć o ofiarach Zbrodni Wołyńskiej to wyraz szacunku dla tych, którzy zginęli w tragicznych okolicznościach. Każda ofiara zasługuje na godne upamiętnienie i uznanie cierpień, jakich doświadczyła.
- Utrwalenie historii: Zbrodnia Wołyńska jest ważnym elementem historii Polski i Ukrainy. Dokumentowanie i upamiętnianie tych wydarzeń pomaga zapobiec zacieraniu prawdy historycznej i przeciwdziała fałszowaniu historii.
- Przestroga przed przyszłością: Pamięć o takich tragicznych wydarzeniach jest przestrogą przed nienawiścią, nacjonalizmem i etnicznymi czystkami. Pomaga budować świadomość społeczną i promować pokój oraz zrozumienie między narodami.
- Zadośćuczynienie dla rodzin: Rodziny ofiar mają prawo do wiedzy o losach swoich bliskich, do ich godnego pochówku i do miejsca, gdzie mogą oddać im cześć. Upamiętnienie pomaga w procesie zadośćuczynienia i daje poczucie sprawiedliwości.
Dlaczego Ukraińcy odmawiają ekshumacji i pochówków:
- Polityka historyczna: Ukraińska polityka historyczna często stawia nacisk na bohaterstwo UPA i walkę o niepodległość Ukrainy. Przyznanie się do zbrodni na Polakach mogłoby podważyć ten wizerunek i skomplikować narodową narrację.
- Relacje międzynarodowe: Poruszanie kwestii zbrodni wołyńskiej może być postrzegane jako naruszenie delikatnych relacji polsko-ukraińskich. Współczesne władze Ukrainy mogą obawiać się, że otwarcie tych tematów mogłoby zaszkodzić współpracy z Polską, szczególnie w kontekście wspólnego sprzeciwu wobec rosyjskiej agresji.
- Trauma i wrażliwość: Dla wielu Ukraińców UPA jest symbolem walki o wolność i niezależność. Przyznanie się do zbrodni może być trudne do zaakceptowania na poziomie społecznym, ponieważ burzy to pozytywny obraz ich „bohaterów narodowych”
- Brak konsensusu historycznego: W Ukrainie, podobnie jak w Polsce, istnieje wiele różnych interpretacji i poglądów na temat wydarzeń z lat 1943-1944. Brak jednoznacznego konsensusu wśród historyków i polityków utrudnia podjęcie decyzji o ekshumacjach i oficjalnych pochówkach.
RZEŹ WOŁYŃSKA- TŁO HISTORYCZNE I JEJ PRZEBIEG
Przebieg i charakterystyka zbrodni ludobójstwa na Kresach Wschodnich dawnej II Rzeczypospolitej dokonanej podczas II Wojny Światowej przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) i Ukraińską Powstańczą Armię (UPA) pod kierownictwem Stepana Bandery i Romana Szuchewycza.
- Tło Historyczne:
- Konflikt etniczny między Polakami a Ukraińcami nasilał się na Kresach Wschodnich od końca XIX wieku, ale kulminację osiągnął podczas II wojny światowej.
- OUN i UPA dążyły do stworzenia niezależnego państwa ukraińskiego, a Polaków uważali za przeszkodę w realizacji tego celu.
- Przebieg Zbrodni:
- Zbrodnia Wołyńska rozpoczęła się w 1943 roku, kiedy UPA przeprowadziła skoordynowane ataki na polskie wsie i osady. Apogeum mordów miało miejsce w lipcu 1943 roku.
- Ludność polska była atakowana w domach, kościołach, a także podczas prac polowych. Często mordy miały bardzo brutalny charakter.
- Metody Zbrodni:
- Używano różnorodnych metod zabijania: od broni palnej, przez siekiery i noże, po podpalenia budynków z mieszkańcami w środku.
- Atakowane były całe wsie, bez względu na płeć i wiek ofiar, co miało na celu całkowite zniszczenie polskiej społeczności na tych terenach.
Szacunki Liczb Ofiar
Szacowanie liczby ofiar Zbrodni Wołyńskiej jest trudne ze względu na brak pełnej dokumentacji i różne interpretacje dostępnych danych:
- Polskie szacunki: Historycy tacy jak Grzegorz Motyka oraz Ewa i Władysław Siemaszko szacują, że zginęło od 50 do 100 tysięcy Polaków na Wołyniu oraz dodatkowe 20 do 40 tysięcy w Galicji Wschodniej.
- Ukraińskie szacunki: Niektóre ukraińskie źródła podają niższe liczby, argumentując, że ofiar było mniej. Jednak niektóre źródła ukraińskie mogą wskazywać na inne aspekty konfliktu, uwzględniając również ofiary ukraińskie wynikające z działań odwetowych AK (Armii Krajowej) oraz polskiej samoobrony.
Opracowania Historyczne w których można nabyć wiedzę o tej zbrodni.
- „Wołyń ’43” – Grzegorz Motyka:
- Książka, która szczegółowo opisuje przebieg Zbrodni Wołyńskiej oraz kontekst historyczny i polityczny.
- „Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945” – Ewa Siemaszko i Władysław Siemaszko:
- Opracowanie dokumentujące szczegółowo wydarzenia na Wołyniu, oparte na relacjach świadków i dostępnych dokumentach.
- Raporty IPN (Instytutu Pamięci Narodowej): Publikacje Instytutu Pamięci Narodowej w Polsce, które analizują różne aspekty Zbrodni Wołyńskiej oraz kontekst działań UPA i OUN.
- Wiktor Poliszczuk, „Gorzka Prawda: Zbrodniczość OUN-UPA” – praca ukraińskiego historyka prezentująca inną perspektywę.
Jakie z tego płyną wnioski dla nas Polaków i dla Ukraińców?
Zbrodnia Wołyńska była jednym z najtragiczniejszych wydarzeń II wojny światowej na terenach wschodnich II RP, która miała na celu całkowite zniszczenie polskiej społeczności na Wołyniu i Galicji Wschodniej. Liczba ofiar jest przedmiotem debat historycznych, ale większość polskich historyków szacuje ją na około 100 tysięcy co nie do końca zdajesie jest prawdą. Dla pełniejszego zrozumienia tych wydarzeń warto sięgnąć do opracowań naukowych i świadectw historycznych, które dokumentują te tragiczne wydarzenia.
Jaka jest zatem rzeczywista liczba ofiar Rzezi Wołyńskiej?
Kwestia liczby ofiar Zbrodni Wołyńskiej i wydarzeń na Kresach Wschodnich II RP w latach 1942-1947 jest tematem historycznym, który budzi wiele kontrowersji i dyskusji. W zależności od źródeł, liczby te mogą się różnić.
Według polskich historyków, takich jak Grzegorz Motyka, szacuje się, że liczba Polaków zamordowanych przez ukraińskich nacjonalistów z UPA w latach 1943-1945 wynosi około 100 tysięcy. Większość zbrodni miała miejsce na Wołyniu oraz w Galicji Wschodniej (obecnie zachodnia Ukraina).
Ukraińskie źródła często podają niższe liczby, a niektóre z nich kwestionują tak wysokie szacunki, argumentując, że liczba ofiar była mniejsza. Na przykład, ukraińscy historycy tacy jak Wiktor Poliszczuk szacują liczbę ofiar na znacznie niższym poziomie.
Warto zauważyć, że w Polsce IPN (Instytut Pamięci Narodowej) prowadzi badania na temat tych wydarzeń i według ich szacunków liczba ofiar może wynosić około 100 tysięcy. Z kolei ukraińskie badania i opracowania historyczne mogą wskazywać na inne liczby które często są zaniżane dzięki różnie stosowanej metodologii badawczej oraz interpretacji dostępnych źródeł historycznych.
Dla lepszego zrozumienia tych kwestii można sięgnąć do kilku kluczowych opracowań:
- Grzegorz Motyka, „Wołyń ’43” – praca polskiego historyka, która szczegółowo opisuje wydarzenia na Wołyniu.
- Wiktor Poliszczuk, „Gorzka Prawda: Zbrodniczość OUN-UPA” – praca ukraińskiego historyka prezentująca inną perspektywę.
- Ewa Siemaszko i Władysław Siemaszko, „Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945” – szczegółowe opracowanie dokumentujące zbrodnie dokonane na Wołyniu.
- Raporty IPN – publikacje Instytutu Pamięci Narodowej, które prezentują wyniki badań nad zbrodniami popełnionymi na Kresach Wschodnich.
Podsumowując, liczba ofiar Zbrodni Wołyńskiej i innych wydarzeń na Kresach Wschodnich w latach 1942-1947 jest różnie szacowana w zależności od źródła, ale liczba 300 tysięcy podawana przez niektóre ukraińskie źródła jest znacznie wyższa niż szacunki większości polskich historyków, stąd można z dużą dozą prawdopodobieństwa szacować tę liczby między 150-250 tysięcy ofiar ukraińskiego ludobójstwa.
Red.
WOŁYŃ PAMIĘTAMY
fot. Pomnik zabitych kapłanów w Czerwonej Wodzie
#Straznicepamieci,
#Ukraina, #Lwów, #Wołyń,
#Polska, #Bydgoszcz
http://straznicepamieci.pl